Spelen van een tenorzetting

trekt alle registers openOrganisten die een sopraanzetting spelen zullen vanuit hun routine soms automatisch bij het zien van één of meer akkoordnoten het goede akkoord plaatsen. Hun intuïtie sommeert hen in dat geval om één van de opties die bij de melodienoot past, te plaatsen.

Bij het spelen van een tenorzetting ligt dat ingewikkelder omdat de melodienoot dan op een andere plaats binnen het akkoord ligt. Het akkoord zal in zijn geheel  moeten worden gememoriseerd om goed geplaatst te kunnen worden. De fractie van een seconde die daarvoor nodig is zou vertragend kunnen werken. Er is een maniertje om die vertraging te omzeilen. Sommigen hebben daar wat aan:

Iedere vierstemmige zetting is niet anders dan een reeks akkoorden, elk met hun eigen benaming. Een akkoord kan worden aangeduid met de naam van de toonreeks waarvandaan dit afkomstig is. Het eerste akkoord in onderstaand voorbeeld is niet anders dan het akkoord dat staat op de eerste trap van de g-klein toonladder en duiden het daarom aan met de kleine letter g. Aan het eind van die zelfde regel eindigen we op een G-groot akkoord, dus duiden we dat aan met de grote letter G. Op de vierde tel van regel 1 is sprake van het akkoord d-a-d-f. Dit akkoord ligt op de eerste trap van de toonsoort d dus wordt aangeduid als d. De achtste tel van de regel betreft het sextakkoord van c-klein (met de Es in de bas). Dit benoemen we met een (kleine) c waaronder het getal 6.

 

Spelers die in staat zijn om snel een akkoord vanuit deze 'codering' te memoriseren zullen - indien ze bij het voorbereiden deze letters noteren - veiliger te werk gaan. Uiteraard werkt deze systematiek precies eender bij het spelen van een altzetting.

Psalm 100 1

 

 

 

 

 

In het onderste voorbeeld (regel 3 van dezelfde psalm) wordt een dominantseptiemakkoord op de toon C aangeduid.

 psalm 100bb

 

 

 

 

Spelers die zich deze vorm van memoriseren eigen maken zullen dus altijd binnen het verplichte raamwerk van de harmonie blijven. Ik hoop dat u met deze systematiek iets kunt.